Wprowadzenie do rynku LNG w Polsce

Polski rynek LNG (Liquefied Natural Gas - skroplony gaz ziemny) rozwija się dynamicznie od czasu otwarcia terminalu LNG im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu w 2016 roku. Terminal ten stanowi istotny element polskiej strategii dywersyfikacji źródeł dostaw gazu i zwiększania bezpieczeństwa energetycznego kraju.

Obecnie, po zakończeniu rozbudowy w 2021 roku, terminal w Świnoujściu posiada zdolność regazyfikacyjną na poziomie 8,3 mld m³ gazu rocznie, co stanowi około 50% rocznego zapotrzebowania Polski na gaz. Jednakże, wraz z rosnącym znaczeniem gazu ziemnego w polskim miksie energetycznym oraz planami odchodzenia od węgla, potrzeby importowe Polski w zakresie gazu będą nadal rosnąć.

Kluczowe inwestycje w infrastrukturę LNG

Poza już funkcjonującym terminalem w Świnoujściu, Polska planuje znacząco zwiększyć swoje możliwości importowe LNG poprzez następujące inwestycje:

  • Terminal FSRU w Zatoce Gdańskiej - planowany do uruchomienia w 2026 roku pływający terminal do odbioru, składowania i regazyfikacji LNG (Floating Storage and Regasification Unit) ma mieć początkową przepustowość na poziomie 6,1 mld m³ gazu rocznie.
  • Dalsza rozbudowa terminalu w Świnoujściu - planowane jest zwiększenie mocy regazyfikacyjnych do poziomu 10 mld m³ gazu rocznie do 2024 roku.
  • Rozwój małoskalowego LNG (small-scale LNG) - budowa instalacji do przeładunku LNG na mniejsze jednostki, co umożliwi dystrybucję LNG do odbiorców bez dostępu do sieci gazowej oraz bunkrowanie statków.
"LNG staje się kluczowym elementem transformacji energetycznej Polski, łącząc bezpieczeństwo dostaw z możliwością stopniowego ograniczania emisji CO²."
- Prezes PGNiG

Globalny rynek LNG i jego wpływ na Polskę

Światowy rynek LNG przechodzi znaczące zmiany. Wzrost produkcji LNG w Stanach Zjednoczonych, Katarze i Australii prowadzi do zwiększenia globalnej podaży. Jednocześnie rośnie popyt, zwłaszcza w krajach azjatyckich, takich jak Chiny, Japonia i Korea Południowa.

Dla Polski te trendy mają mieszane implikacje:

  • Dywersyfikacja dostawców - Polska znacząco zwiększyła import LNG z USA, uzupełniając dostawy z Kataru i Norwegii, co zwiększa bezpieczeństwo energetyczne.
  • Zmienność cen - globalne ceny LNG charakteryzują się większą zmiennością niż ceny gazu dostarczanego rurociągami, co wymaga rozbudowanej strategii zakupowej.
  • Konkurencja na rynku europejskim - w miarę jak więcej krajów europejskich inwestuje w terminale LNG, wzrasta konkurencja o dostawy.

Kluczowe fakty o polskim LNG

  • Terminal w Świnoujściu: 8,3 mld m³ rocznej zdolności regazyfikacyjnej
  • Planowany terminal FSRU w Gdańsku: 6,1 mld m³
  • Główni dostawcy LNG do Polski: USA, Katar, Norwegia
  • Dzięki LNG import gazu z Rosji spadł z 90% w 2015 do poniżej 40% w 2022

Perspektywy rozwoju rynku LNG w Polsce

Przyszłość rynku LNG w Polsce jest uzależniona od kilku kluczowych czynników:

1. Regulacje klimatyczne UE

Pakiet "Fit for 55" i inne regulacje UE mające na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych będą miały wpływ na długoterminową rolę gazu ziemnego w miksie energetycznym. Choć gaz jest obecnie uważany za paliwo przejściowe, jego rola może zostać ograniczona w perspektywie 2040-2050.

2. Rozwój technologii wodorowych

Infrastruktura LNG może w przyszłości zostać częściowo dostosowana do importu i dystrybucji wodoru lub amoniaku, co może przedłużyć okres użyteczności inwestycji w LNG.

3. Konkurencyjność cenowa

Długoterminowa konkurencyjność cenowa LNG w porównaniu z innymi źródłami energii, takimi jak odnawialne źródła energii z magazynowaniem, będzie kluczowa dla przyszłości rynku LNG.

2018 2020 2022 2024 2026 Import LNG do Polski (prognoza)

Wnioski

Polski rynek LNG znajduje się w fazie dynamicznego rozwoju, a inwestycje w infrastrukturę LNG stanowią kluczowy element strategii dywersyfikacji źródeł dostaw gazu. W perspektywie średnioterminowej (5-10 lat) można oczekiwać dalszego wzrostu znaczenia LNG w polskim miksie energetycznym.

Jednakże, w dłuższej perspektywie, rola LNG będzie zależeć od tempo transformacji energetycznej, rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz technologii wodorowych. LNG może stać się nie tylko paliwem przejściowym, ale również elementem bardziej zrównoważonego systemu energetycznego, zwłaszcza jeśli zostanie uzupełnione o biogaz, wodór oraz technologie wychwytywania i składowania CO₂.

Polska, dzięki strategicznym inwestycjom w infrastrukturę LNG, jest dobrze przygotowana do wykorzystania możliwości, jakie daje globalny rynek LNG oraz do sprostania wyzwaniom związanym z transformacją energetyczną.